Fred Verhaegen, beter bekend als Kaai Man, vond, na avonturen met Mambo Chillum en Durango, opnieuw zijn eigen stem, dit keer met De Oeverlozen aan zijn zijde. Hun tweede album Gaandeweg is een verzameling intieme, diepgaande nummers waarin liefde, hoop en kwetsbaarheid centraal staan. Met de rauwe en eerlijke productie van Koen Gisen, krijgt de muziek een tijdloze intensiteit waarin traditionele roots en moderne invloeden samensmelten tot wat inmiddels als ‘Nederswamp’ bekendstaat.
Je nieuwe plaat heet Gaandeweg. Welke betekenis geef je aan die titel?
Gaandeweg kwam aanwaaien tijdens een ochtendwandeling. Ik voelde meteen dat dat de titel voor het album moest worden. Het heeft iets geruststellends: Wat je ook tegenkomt op je levenswandel, wat de les ook moge zijn, het ontrafelt zich als vanzelf: gaandeweg.
Je nummers worden omschreven als tijdloos en tegelijkertijd intens. Vind jij dat ook de twee juiste begrippen die passen bij jouw muziek?
Ik zou mijn muziek zelf nooit als tijdloos omschrijven, hoewel de thema’s die ik op de plaat bezing , hoop, geloof, liefde en verlies van alle tijden zijn. Misschien moet je me die vraag over honderd jaar nog eens stellen. Intens, ja. Daar kan ik me wel in vinden.
De nummers die je maakt lijken autobiografisch. Is Gaandeweg ook een heel persoonlijke plaat?
Ja, eigenlijk wel. Ik heb daar in het schrijfproces wel wat mee geworsteld. Ik kies dat ook niet zelf, die thema’s bieden zichzelf aan. Ik begin wat gitaar te spelen en plots komt er een flard tekst aangewaaid. Ik tracht vooral niet te onderhandelen met wat zich dan aanreikt. Het is zeker voor een deel autobiografisch, maar dat begrip mag je ruim interpreteren. Het kan ook zijn dat ik iets lees in de krant en dat mijn medeleven wordt getriggerd. De dingen die mij beroeren komen er soms gewoon automatisch uit als ik aan het schrijven ben. Veel van mijn liedjes komen vanuit mijn gevoel en mijn beleving. Dingen die mij raken op mijn levensweg.
Een van die liedjes heet ‘Waanzin’. Dat gaat over de tijd waarin je verslaafd was. Hoe moeilijk is het om zo’n persoonlijk thema te vertalen in muziek?
Hoewel de tijd van mijn actieve verslaving al heel ver achter mij ligt, sta ik er van versteld hoe zo ’n lied als Waanzin er plots, op een zorgeloze zomeravond, uitrolt alsof het gisteren was. Tijdens mijn solo optredens voel ik soms wat schroom om liedjes met die lading te brengen. Best intens en kwetsbaar maar als ik dan nadien met iemand uit het publiek in een openhartig gesprek beland, is de cirkel mooi rond.
Een ander nummer heet Liefde zonder eind. Dat heeft een beetje een spirituele ondertoon. Welke rol speelt religie in jouw leven?
De zoektocht naar spiritualiteit en zingeving is voor mij wel iets essentieel geworden. Vandaar dat het lied ook op het album staat. Voor mezelf is het vooral mijn verstand dat daar soms in de weg zit. Als ik te veel in mijn hoofd zit dan raak ik het Noorden wat kwijt. Als ik meer in vertrouwen en in liefde, in de ruime zin van het woord, kan handelen vind ik als vanzelf de juiste weg en verloopt alles veel vlotter. Het is wel een boodschap die mij nauw aan het hart ligt. Ik wou gewoon de luisteraar inkijk geven in mijn zoektocht naar spiritualiteit in onze hedendaagse, best harde, westerse samenleving.
Je hebt op de plaat de overstap gemaakt naar het Nederlands. Waarom was dit het juiste moment om in je moedertaal te beginnen zingen?
Ik ben een fervente liefhebber van de goede songwriters a la Leonard Cohen, Bob Dylan en Neil Young. Gaandeweg hebben ze me geleerd dat als ik mijn boodschap niet in het Engels verteld kreeg, het maar moest proberen in het Nederlands. En dus ben ik gewoon vrij spontaan, na vijftien jaar stilte, thuis beginnen schrijven in mijn moedertaal. Ondertussen ben ik daar helemaal aan verknocht. Ik zou niet meer terug kunnen. Het Engels zingt natuurlijk veel makkelijker . Je hebt veel minder lettergrepen. Gaandeweg heb ik toch mijn weg in het Nederlands gevonden. Nu ben ik daar heel blij mee.
Je muziek wordt omschreven als een soort mix van blues, gospel en kleinkunst. Hoe vind jij die balans tussen die drie aparte genres?
Dat wijst zichzelf uit. De liedjes beslissen dat zelf wel. Ik schrijf alle liedjes met de gitaar en de band vult alles aan. Het zijn fantastische muzikanten en ook nog eens heel fijne mensen. De songs groeien vrij organisch. Het is niet dat ik alles op voorhand uitdenk. De gitaar plaatst zichzelf in een song samen met de band of niet. Zo ontstaat er een eigen stijl, zonder grenzen. Als het maar oprecht is. Daarom hou ik ook niet van vakjes. Ik kan evengoed genieten van Jacques Brel of van Zwangere Guy. Solo denk ik dat ik het ene moment heel dicht in de buurt van de kleinkunst kom en ik me het ander moment in de Swamps bevind. Als ik met de band De Oeverlozen speel, is dat weer een ander verhaal. Dan gaat dat zijn eigen leven leiden. Als ik met een klein liedje aan kom en die mannen doen hun magie ,is het meestal genieten geblazen. Dus laat ik het ook allemaal graag gebeuren.
Kaaiman en Fred Verhagen… Zijn ze onafscheidelijk? Hoe goed kennen ze elkaar?
Het zijn in ieder geval heel goeie vrienden. Ik denk niet dat het twee persoonlijkheden zijn. Eigenlijk niet. Ze liggen heel dicht bijeen. Ik ben niet zo verschillend op en naast het podium.
Het grote verschil is misschien wel dat ik een kleine transformatie onderga als ik op een podium stap. Ik geef inkijk in mijn ziel. Dat is wat ik vooral doe als Kaai Man. Die liedjes komen vanuit mijn binnenste, uit het puntje van mijn ziel. Als ik live speel, ga ik gewoon samen met het publiek naar die plek waar de liedjes vandaan komen.
Tekst en Interview: STEVEN VERHAMME
Foto’s:
– Albumhoes: ©Isabelle Dubois
– Portretfoto: ©Petra Cosemans
– Bandfoto:©Marc De Veirman
Kaai Man speelt live in Sint-Niklaas (14.05), de AB (16.05), de Roma (25.05) en in Gent (27.05)
Alle info op kaaiman.one